นิยามของ SEP

แนวพระราชดำริ ‘ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง’

​

แม้ว่าพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจะทรงส่งเสริมการทำการเกษตรแบบพึ่งพาตนเองหรือแบบยั่งยืนมาตั้งแต่ทศวรรษ 1950 แต่ก็เป็นที่ยอมรับกันโดยทั่วไปว่าแนวคิดเรื่องเศรษฐกิจพอเพียงเกิดขึ้นในทศวรรษ 1970 ในช่วงพระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

​

เศรษฐกิจพอเพียงเป็นปรัชญาที่ตั้งอยู่บนหลักการพื้นฐานของวัฒนธรรมไทย เป็นวิธีการพัฒนาบนพื้นฐานของความพอประมาณความรอบคอบและการสร้างภูมิคุ้มกันทางสังคมโดยใช้ความรู้และคุณธรรมเป็นแนวทางในการดำเนินชีวิต ที่สำคัญต้องมีความเฉลียวฉลาดและความเพียรซึ่งจะนำไปสู่ความสุขที่แท้จริงในการนำชีวิต

​

“ …ฉันขอให้พวกคุณทุกคนมุ่งสู่การกลั่นกรองและความสงบสุขและทำงานเพื่อให้บรรลุเป้าหมายนี้ เราไม่จำเป็นต้องมีความเจริญรุ่งเรืองมากนัก ... ถ้าเราสามารถรักษาความพอเหมาะนี้เราก็จะเป็นเลิศได้…”

​

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวแถลงการณ์เมื่อวันที่ 4 ธันวาคม พ.ศ. 2517

หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและหลักสามประการ

- ความพอประมาณ: ความพอเพียงในระดับที่ไม่ทำบางสิ่งบางอย่างน้อยเกินไปหรือมากเกินไปด้วยค่าใช้จ่ายของตนเองหรือผู้อื่นเช่นผลิตและบริโภคในระดับปานกลาง

- ความสมเหตุสมผล: การตัดสินใจเกี่ยวกับระดับความพอเพียงต้องตัดสินใจอย่างมีเหตุผลโดยคำนึงถึงปัจจัยที่เกี่ยวข้องและคาดการณ์อย่างรอบคอบถึงผลลัพธ์ที่อาจคาดหวังจากการกระทำดังกล่าว

- การบริหารความเสี่ยง: การเตรียมความพร้อมเพื่อรับมือกับผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นและการเปลี่ยนแปลงในด้านต่างๆโดยพิจารณาถึงความน่าจะเป็นของสถานการณ์ในอนาคต

​

การตัดสินใจและกิจกรรมจะต้องดำเนินการในระดับที่เพียงพอโดยขึ้นอยู่กับเงื่อนไขสองประการ:

- ความรู้ ประกอบด้วยความรู้รอบด้านในสาขาที่เกี่ยวข้องและความรอบคอบในการนำความรู้นี้มาพิจารณาเพื่อทำความเข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างสาขาเพื่อใช้ในการช่วยในการวางแผนและให้เกิดความรอบคอบในการปฏิบัติงาน

- คุณธรรม ที่ควรได้รับการส่งเสริมประกอบด้วยการตระหนักถึงความซื่อสัตย์ความอดทนความเพียรและความเฉลียวฉลาดในการนำพาชีวิต

ในพระราชดำรัสนี้พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงห่วงใยว่าการพัฒนาสมัยใหม่ที่เน้นเฉพาะการขยายตัวทางเศรษฐกิจอาจนำประเทศไปสู่วิกฤตได้ในที่สุด ดังนั้นเขาจึงเน้นถึงความสำคัญของการสร้าง "รากฐานที่ดีและมั่นคง" ก่อนที่จะพัฒนาต่อไปได้ นั่นหมายความว่าแทนที่จะให้ความสำคัญกับการขยายตัวของภาคอุตสาหกรรมก่อนการพัฒนาควรสร้างความมั่นคงของเศรษฐกิจพื้นฐานก่อนกล่าวคือทำให้มั่นใจว่าคนในชนบทส่วนใหญ่มีเพียงพอที่จะดำรงชีพก่อน เป็นวิธีการพัฒนาที่เน้นการกระจายรายได้เพื่อสร้างรากฐานเศรษฐกิจโดยรวมและความมั่นคงของประเทศก่อนที่จะก้าวไปสู่การพัฒนาในระดับที่สูงขึ้น

ในระดับบุคคลคนทุกคนสามารถนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาปฏิบัติได้เพียงแค่ยึดมั่นในทางสายกลาง การตระหนักถึงคุณธรรมและความซื่อสัตย์เป็นสิ่งจำเป็นสำหรับประชาชนและเจ้าหน้าที่ของรัฐ

ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับการพัฒนาประเทศ

ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเน้นว่าผู้ผลิตหรือผู้บริโภคพยายามผลิตหรือบริโภคภายในขอบเขตหรือข้อ จำกัด ของรายได้หรือทรัพยากรที่มีอยู่ก่อน นี่คือหลักการในการลดการพึ่งพาและเพิ่มความสามารถในการควบคุมการผลิตด้วยตนเองจึงช่วยลดความเสี่ยงที่จะไม่สามารถควบคุมระบบตลาดได้อย่างมีประสิทธิภาพ

เศรษฐกิจพอเพียงไม่ได้หมายความว่าเราจะต้องประหยัดอยู่ตลอดเวลา คน ๆ หนึ่งสามารถดื่มด่ำกับความหรูหราได้นาน ๆ ครั้งโดยที่มันอยู่ในความสามารถของเขาที่จะทำได้ แต่ประชากรส่วนใหญ่ของประเทศมักใช้จ่ายเกินกำลัง เศรษฐกิจพอเพียงสามารถนำไปสู่เป้าหมายในการสร้างความมั่นคงทางเศรษฐกิจ โดยพื้นฐานแล้วประเทศไทยเป็นประเทศเกษตรกรรม ดังนั้นเศรษฐกิจของประเทศควรมุ่งไปที่เศรษฐกิจเกษตรและความมั่นคงด้านอาหารเพื่อสร้างระบบเศรษฐกิจที่มั่นคงในระดับหนึ่ง นี่คือระบบเศรษฐกิจที่สามารถช่วยลดความเสี่ยงจากความไม่มั่นคงทางเศรษฐกิจในระยะยาว